February 9, 2020

Mount Fuji World Heritage Center by Shigeru Ban

เราคงปฏิเสธไม่ได้ว่าภูเขาไฟฟูจินั้นถือว่าเป็นสัญลักษณ์ที่สำคัญที่สุดอย่างหนึ่งของประเทศญี่ปุ่น เพราะฉะนั้นการที่จะออกแบบสถาปัตยกรรม ที่เป็นสถานที่ที่ให้ผู้คนได้ระลึกถึงความสำคัญของภูเขาไฟแห่งนี้นั้น ก็เป็นเรื่องที่น่าท้าทายไม่ใช่เล่น และผมว่างานนี้สถาปนิกรางวัล Pritzker Prize อย่าง Shigeru Ban ก็ทำออกมาได้อย่างทีเดียวครับ

จากสถานีรถไฟ Fujinomiya เดินมาสักประมาณ 900 เมตรเราก็จะมาถึงอาคาร

Shigeru Ban บอกว่าในตอนประกวดแบบนั้น นอกจากเขาแล้ว ผู้เข้าประกวดคนอื่นๆ มักจะออกแบบให้อาคารนั้นมีหลังคาที่รูปทรงคล้ายๆกับภูเขาไฟ แต่เขาคิดว่ามันเป็นไม่ได้เลย ที่จะออกแบบอาคารให้ไปแข่งกับภูเขาไฟฟูจิที่อยู่ข้างหน้าได้ เขาเลยออกแบบให้กลับกันซะเลย โดยส่วนรูปทรงที่เด่นสุดของอาคารซึ่งเป็นเหมือนภูเขาไฟกลับหัวนี้ เขาได้ทำเป็นส่วนนิทรรศการซึ่งเป็นทางลาดวนขึ้นไปเรื่อยๆ เพื่อให้ผู้เขาชมได้เกิดความรู้สึกเหมือนเดินขึ้นภูเขาไฟฟูจิ

ส่วนไม้ที่นำมาสานเป็นวัสดุภายนอกนี้คิดว่าไม่ได้เป็นส่วนโครงสร้างรับน้ำหนักของอาคารแต่อย่างไร แต่การเข้าไม้ในลักษณะล็อกกันอย่างนี้สะท้อนให้เห็นถึงสถาปัตยกรรมประเพณีญี่ปุ่นในรูปแบบใหม่

ในรูปนี้เป็น detail ตรงส่วนช่องเปิด แต่ไม่แน่ใจว่าเป็นทางหนีไฟหรือเปล่า

Detail ของไม้ กระจก และ เฟรมอลูมินั่ม

ตรงโถง lobby ภายใน

ตรง Lobby นี้เขาจะมีแผนผังบอกส่วนต่างๆของอาคาร ตั้งแต่ส่วนที่ 1 เป็นทางเดินขึ้น ส่วนที่ 2 The Fierce Mountain เป็นเรื่องเกี่ยวกับการเผชิญหน้ากันระหว่างมนุษย์กับช่วงที่ภูเขาไฟระเบิด ส่วนที่ 3 The Sacred Mountain พูดถึงธรรมชาติอันงดงามที่ร่ายล้อมภูเขาไฟ ซึ่งเป็นแรงบันดาลใจให้เกิดงานศิลปะและความศรัทธาขึ้น

ส่วนที่ 4 The Beautiful Mountain นั้นเกี่ยวกับบทกวีที่แต่งขึ้นเนื่องจากความงามของภูเขาไฟ ส่วนที่ 5 The Nurturing Mountain เป็นนิทรรศการเกี่ยวกับความอุดมสมบูรณ์ของพื้นที่บริเวณภูเขา ซึ่งเป็นที่อยู่อาศัยของสิ่งมีชีวิตหลากหลายชนิด และส่วนที่ 6 The Inherited Mountain กล่าวว่าถึงแม้ผู้คนจะคุ้นเคยกับภูเขาไฟฟูจิเป็นอย่างดี แต่ก็ยังมีความกลัวอยู่เช่นกันเพราะว่ายังเป็นภูเขาไฟที่สามารถจะระเบิดขึ้นมาได้อีกเมื่อไหร่ก็ได้

เนื่องจากเขาไม่ให้ถ่ายรูปภายใน เลยเอาภาพจากตรง lobby มาให้ดูไปก่อนครับ ตรงทางลาดเดินขึ้นนี้ก็จะเป็นบรรยากาศมืดๆ และมีภาพทิวทัศน์ต่างๆที่มองเห็นได้จากบริเวณภูเขาไฟ

ในแต่ละชั้นก็จะมีจุดหยุดพักให้ชมนิทรรศการ

เนื่องจากญี่ปุ่นมีแผ่นดินไหวอยู่เรื่อยๆ เขาจึงต้องออกแบบให้มี seismic joint เพื่อให้ส่วนที่เป็นโคนหงายกับส่วนสะพาน สามารถเขยิบออกจากกัน หรือเข้าหากันได้ในยามแผ่นดินไหว